FD Partners Hukuk Bürosu olarak yayımladığımız yönetmelik kapsamında bugün sizlere Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Yönetmelik (Mülga) detaylarını paylaştık.
YÖNETMELİK
ÖDEME HİZMETLERİ VE ELEKTRONİK PARA İHRACI İLE ÖDEME KURULUŞLARI VE
ELEKTRONİK PARA KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK1
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren ödeme kuruluşları ve elektronik para
kuruluşlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracına ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat
Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 12, 14, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25
ve 26 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Alıcı: Ödeme işlemine konu fonun ulaşması istenen gerçek veya tüzel kişiyi,
b) Doğrudan borçlandırma: Gönderenin kendi ödeme hizmeti sağlayıcısına, alıcıya veya alıcının ödeme hizmeti
sağlayıcısına verdiği onaya dayanılarak, ödeme işleminin alıcı tarafından başlatıldığı ve gönderenin ödeme hesabının
borçlandırıldığı ödeme hizmetini,
c) Elektronik para: Elektronik para ihraç eden kuruluş tarafından kabul edilen fon karşılığı ihraç edilen,
elektronik olarak saklanan, Kanunda tanımlanan ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılan ve elektronik para
ihraç eden kuruluş dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından da ödeme aracı olarak kabul edilen parasal değeri,
ç) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Elektronik para ihraç eden kuruluş: Elektronik para kuruluşlarını,
19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki bankaları ve Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim
Şirketini,
d) Elektronik para kuruluşu: Kanun kapsamında elektronik para ihraç etme yetkisi verilen tüzel kişiyi,
e) (Değişik: RG-26/12/2015-29574) Fatura ödemesi: Elektrik, telefon, su, doğalgaz gibi ihtiyaçların
karşılanmasına yönelik sunulan hizmetlerin karşılığı olarak yapılan ödemeler ile Kurulca uygun görülen diğer ödemeleri,
f) Fon: Banknot, madeni para, kaydî para veya elektronik parayı,
g) Fona çevirme: Elektronik paranın banknot, madeni para veya kaydî paraya çevrilmesini,
ğ) Gönderen: Kendi ödeme hesabından veya ödeme hesabı bulunmaksızın ödeme emri veren gerçek veya tüzel
kişiyi,
h) İcraî görev: Doğrudan gelir getirici faaliyetlerin icrasına yönelik görevleri,
ı) Kalıcı veri saklayıcısı: Ödeme hizmeti kullanıcısının kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun
olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu
bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her
türlü araç veya ortamı,
i) Kanun: 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri
ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunu,
j) Kimlik tanımlayıcı: Ödeme hizmeti sağlayıcısı tarafından kimliğinin belirlenmesi ve diğer kullanıcılardan
ayırt edilmesi amacıyla ödeme hizmeti kullanıcısına özgülenen sayı, harf veya sembollerden oluşan kombinasyonu,
k) Kişisel güvenlik bilgileri: Ödeme işleminin bir ödeme aracı ile gerçekleştirilmesinde kullanılabilecek şifre,
son kullanma tarihi, güvenlik numarası gibi ödeme aracını ve ödeme aracı kullanıcısının kimliğini belirleyici bilgileri,
l) Kontrol: Bir tüzel kişinin; sermayesinin, asgari yüzde elli birine sahip olma şartı aranmaksızın, çoğunluğuna
doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunması veya bu çoğunluğa sahip olunmamakla birlikte imtiyazlı hisselerin elde
bulundurulması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta
bulunulması suretiyle veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da
görevden alma gücünün elde bulundurulmasını,
m) Kullanıcı: Ödeme hizmeti kullanıcısı ile elektronik para kullanıcısını,
1 Yönetmelik’te Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kuruluna
yapılmış atıflar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yapılmış sayılır.
n) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
o) Kuruluş: Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarını,
ö) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
p) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketini,
r) Ödeme aracı: Ödeme hizmeti sağlayıcısı ile kullanıcısı arasında belirlenen ve ödeme hizmeti kullanıcısı
tarafından ödeme emrini vermek için kullanılan kart, cep telefonu, şifre ve benzeri kişiye özel aracı,
s) Ödeme emri: Ödeme hizmeti kullanıcısı tarafından ödeme işleminin gerçekleştirilmesi amacıyla ödeme
hizmeti sağlayıcısına verilen talimatı,
ş) Ödeme hesabı: Ödeme hizmeti kullanıcısı adına açılan ve ödeme işleminin yürütülmesinde kullanılan hesabı,
t) Ödeme hizmeti: Kanunun 12 nci maddesinde belirtilen hizmetleri,
u) Ödeme hizmeti kullanıcısı: Gönderen, alıcı veya her ikisi sıfatıyla belirli bir ödeme hizmetinden faydalanan
gerçek veya tüzel kişiyi,
ü) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Ödeme hizmeti sağlayıcısı: 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bankaları,
elektronik para kuruluşlarını, ödeme kuruluşlarını ve Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketini,
v) Ödeme işlemi: Gönderen veya alıcının talimatı üzerine gerçekleştirilen fon yatırma, aktarma veya çekme
faaliyetini,
y) Ödeme kuruluşu: Ödeme hizmeti sağlamak ve gerçekleştirmek için Kanun kapsamında yetkilendirilmiş tüzel
kişiyi,
z) Referans döviz kuru: Ödeme hizmeti sağlayıcısı tarafından uygulanan veya kamuya açık bir kaynaktan alınan
ve yabancı para ile yapılan işlemlerde kullanılan döviz kurunu,
aa) Şube: Ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşunun bağımlı bir parçasını oluşturan ve faaliyetlerinin
tamamını veya bir kısmını kendi başına yapan iş yerini,
bb) Temsilci: Ödeme kuruluşu veya elektronik para kuruluşunun adına ve hesabına hareket eden gerçek veya
tüzel kişiyi,
cc) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
çç) Uzaktan iletişim aracı: Mektup, katalog, telefon, faks, radyo, televizyon, elektronik posta mesajı, internet,
kısa mesaj hizmetleri gibi fiziksel olarak karşı karşıya gelinmeksizin sözleşme kurulmasına imkân veren her türlü araç
veya ortamı,
dd) Üst yönetim: Kuruluşun yönetim kurulu üyeleri, genel müdür ve genel müdür yardımcıları, iç kontrol ve
risk yönetimi birimlerinin yöneticileri ile başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, danışmanlık birimleri dışındaki
birimlerin, yetki ve görevleri itibarıyla genel müdür yardımcısına denk veya daha üst konumlarda görev yapan
yöneticilerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Dolaylı Pay Sahipliği
Dolaylı pay sahipliğinin hesaplanması
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, gerçek kişilere ait dolaylı pay sahipliğinin belirlenmesinde,
bir gerçek kişi ile eş ve çocuklarına ve bunların sınırsız sorumlulukla katıldıkları ortaklıklara veya bu kişi veya
ortaklıkların ayrı ayrı veya birlikte kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte dikkate alınır. Tüzel kişilere ait dolaylı
pay sahipliğinin belirlenmesinde bunlara ait paylar ile bunların kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte hesaplanır.
(2) Bir gerçek veya tüzel kişinin bir kuruluşun sermayesindeki dolaylı pay sahipliğinin tespitinde uygulanacak
usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Kuruluşta pay sahibi bulunan veya pay devralacak tüzel kişi ortaklıklar ile varsa bunların tüzel kişi
ortaklarının ortaklık yapıları zincirleme bir suretle gerektiği takdirde gerçek kişilere ulaşılıncaya kadar tespit edilir.
b) Kuruluş sermayesinde tüzel kişiler aracılığı ile olan dolaylı pay sahipliği oranı, iştirak oranlarının çarpılması
suretiyle hesaplanır. Aynı kişinin ara kademelerde yer alan tüzel kişilere doğrudan iştiraki bulunması halinde, söz
konusu doğrudan iştirak oranı, müteakip çarpım işleminden önce o kademeye kadar ulaşılan orana ilave edilir.
İKİNCİ KISIM
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para
BİRİNCİ BÖLÜM
Ödeme Hizmetleri
Ödeme hizmeti
MADDE 5 – (1) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılan ödeme hizmetleri, Merkez Bankası, 5411
sayılı Kanun kapsamındaki bankalar ile Kurulca faaliyet izni verilen Türkiye’de kurulu kuruluşlar ve 9/5/2013 tarihli ve
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanununda verilen yetkiler çerçevesinde Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi
tarafından gerçekleştirilir.
(2) Kuruluşun unvanının ödeme kuruluşu ya da elektronik para kuruluşu olduğunu gösterir ibareleri içermesi
zorunludur.
(3) Kuruluş, Kanunun 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına göre tuttuğu ödeme hesabına faiz işletemez, ödeme
hesabı sahibine süreye veya tutara bağlı herhangi bir menfaat sağlayamaz. Ödeme kuruluşu mal veya hizmet alımından
kaynaklanan ödeme işleminin gerçekleştirilmesi amacıyla ödeme hesabına bağlı ödeme aracı ihraç edemez.
(4) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde sayılan hizmetler, aracı olarak faaliyet gösteren
bilişim veya elektronik haberleşme işletmecisinin kontrolünü elinde bulundurduğu ve temsilcisi olduğu kuruluş
tarafından yerine getirilir. Elektronik haberleşme işletmecisinin diğer düzenlemelerden kaynaklanan mali
yükümlülükleri saklıdır.
(5) Elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş işletmecilerin ön ödemeli aboneleri tarafından
elektronik haberleşme hizmeti için ödenen tutarların elektronik haberleşme hizmeti dışında mal veya hizmet alımı için
kullanılması Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında ödeme hizmeti olarak kabul edilir. Bu
ödeme hizmetinin dördüncü fıkraya uygun olarak gerçekleştirilmesi esastır.
(6) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılan fatura ödemelerine aracılık edilmesine
yönelik hizmetlerin yürütülmesinde, kuruluşun fatura üreten kurumlar ile adlarına tahsilat yapılabilmesi konusunda
sözleşme yapması şarttır.
(7) (Ek: RG-26/12/2015-29574) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Kanunun 12 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendinde sayılan fatura ödemelerine aracılık edilmesine yönelik hizmetlerin yürütülmesine ilişkin olarak
kuruluşun bir bankadan dış hizmet alması halinde altıncı fıkra uygulanmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Elektronik Para
Elektronik paranın ihracı
MADDE 6 – (1) Elektronik para ihraç eden kuruluş, aldığı fon tutarı kadar elektronik parayı gecikmeksizin
ihraç eder. 13 üncü maddenin üçüncü fıkrası saklı kalmak kaydıyla, elektronik para temin etmek üzere elektronik para
kuruluşunun temsilcisine verilen fonlar, elektronik para kuruluşuna verilmiş sayılır.
(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, elektronik para, elektronik para temin etmek üzere ödeme yapıldığı anda
ihraç edilmiş sayılır.
(3) Elektronik para ihraç eden kuruluş, elektronik para karşılığında aldığı fonun tutarını gösteren dekontu kağıt
üzerinde veya elektronik ortamda elektronik para kullanıcısına vermek zorundadır.
(4) Elektronik para karşılığında alınan fon için faiz işletilemez ve elektronik para kullanıcısına elektronik paranın
tutulduğu süreye ve tutara bağlı herhangi bir menfaat sağlanamaz.
Elektronik paranın geri ödenmesi
MADDE 7 – (1) Elektronik para ihraç eden kuruluş, diğer kanunların verdiği yetkiler ve koyduğu yükümlülükler
saklı kalmak kaydıyla, elektronik para kullanıcısının talebi üzerine elektronik paranın karşılığı kadar fonun geri
ödenmesine ilişkin işlemleri gecikmeksizin yapmakla yükümlüdür. Geri ödeme elektronik paranın fona çevrilmesi
suretiyle gerçekleştirilir.
(2) Elektronik para kullanıcısı elektronik paranın bir kısmının veya tamamının fona çevrilmesini talep edebilir.
(3) Elektronik para ihraç eden kuruluş ile elektronik para kullanıcısı arasındaki sözleşmede fona çevirme
koşulları ödenecek ücretler de dâhil olmak üzere açıkça kararlaştırılır. Sözleşmede elektronik para için bir yıldan az
olmamak üzere bir son kullanma tarihi kararlaştırılabilir. Sözleşme imzalanmadan önce elektronik para kullanıcısı,
elektronik para ihraç eden kuruluş tarafından sözleşme koşulları hakkında 39 uncu ve 40 ıncı maddelere uygun olarak
bilgilendirilir.
(4) Elektronik para ihraç eden kuruluş fona çevirme işlemi için, sözleşmede belirtilmiş olmak kaydıyla;
a) Sözleşmenin sona ermesinden önce talep edilmesi halinde,
b) Sözleşmede son kullanma tarihinin kararlaştırılması ve elektronik para kullanıcısının bu tarihten önce talepte
bulunması halinde,
c) Son kullanma tarihinden bir yıldan uzun bir süre geçtikten sonra talep edilmesi halinde,
bu işlemin maliyetiyle orantılı bir ücret talep edebilir.
(5) Elektronik para kullanıcısının tüketici olmadığı hallerde, fona çevirme koşulları taraflar arasında serbestçe
belirlenebilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kuruluşlar
BİRİNCİ BÖLÜM
İzne Tabi İşlemler
Faaliyet izni
MADDE 8 – (1) Türkiye´de ödeme hizmetleri alanında faaliyette bulunmak veya elektronik para ihraç etmek
üzere Kanunun 14 üncü ve 18 inci maddeleri uyarınca Kuruma yapılacak faaliyet izni başvurularında, başvuru
dilekçelerine;
a) Faaliyet izni başvurusu yapılmasına yönelik yönetim kurulu kararı,
b) Başvuru sahibi şirket ile yürütülmesi planlanan faaliyetlere ve bu faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için
oluşturulan organizasyon yapısına ilişkin olarak Ek-1’de yer alan hususları detaylı olarak açıklayan ve şirketin yönetim
kurulu üyeleri ile genel müdürü tarafından imzalanan faaliyet programı ve iş planı,
c) Şirketin bağımsız denetimden geçmiş en son finansal tabloları, finansal tabloların düzenlenmesinden sonra
sermaye artırımı gerçekleştirilmiş olması durumunda sermayenin nakden ve her türlü muvazaadan ari olarak ödenmiş
olduğuna ilişkin 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik
Kanununa göre ruhsat almış Yeminli Mali Müşavirlerce onaylı rapor,
ç) Şirketin sermayesinin her türlü muvazaadan ari olarak nakden ödenip ödenmediği, Yönetmeliğin 23 üncü
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan başlangıç sermayesinin tutarı ve öngörülen faaliyetleri gerçekleştirebilecek
uygun hizmet birimleri, şikayet ve itirazlarla ilgili birimler ile bu Yönetmeliğe uygun iç kontrol, risk yönetimi,
muhasebe, bilgi sistemleri ve raporlama sistemlerinin kurulup kurulmadığı, bu birimler için yeterli personel kadrosunun
oluşturulup oluşturulmadığı ve personelin görev tanımları ile yetki ve sorumlulukların belirlenip belirlenmediği,
yürütülecek faaliyetlerin sürekliliğine ve bilgilerin güvenliği ile gizliliğine dair gerekli tedbirlerin alınıp alınmadığı
hususlarına ilişkin olarak Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş
bağımsız denetim kuruluşlarından Kurum tarafından yayınlanan Bankalarda Bilgi Sistemleri Denetimi Yapmaya Yetkili
Bağımsız Denetim Kuruluşları listesinde yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak yerinde inceleme
neticesinde hazırlanan rapor,
d) Doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip ortaklar ile kontrolü elinde bulunduran ortakların
EK-2 ve EK-3’teki örneklere uygun şekilde düzenleyip noter huzurunda imza edecekleri birer beyanname,
e) Şirketin ana sözleşmesinin yayınlandığı Ticaret Sicili Gazetesinin bir örneği,
f) Şirketin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip ortakları ile kontrolü elinde bulunduran
ortaklarının müflis veya konkordato ilan etmiş olmadıklarına ilişkin taahhütnameleri (EK-4),
g) Şirketin ve şirketin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip tüzel kişi ortakları ile kontrolü
elinde bulunduran tüzel kişilerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma başvurularının tasdik edilmemiş ve haklarında
iflasın ertelenmesi kararı verilmemiş olduğuna ilişkin taahhütnameleri (EK-5),
ğ) Doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip gerçek kişi ortaklar ile kontrolü elinde bulunduran
gerçek kişilerin 5411 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen suçlardan hüküm
giymediklerine dair taahhütnameleri ile arşiv kaydını içeren adli sicil belgeleri (EK-6),
h) Şirketin, şirketin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip ortakları ile kontrolü elinde
bulunduran gerçek ve tüzel kişilerin, 5411 sayılı Kanunun 71 inci maddesi uygulanan bankalarda veya 5411 sayılı
Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilmiş olan bankalarda doğrudan veya
dolaylı olarak yüzde on veya daha fazla paya sahip olmadığına veya kontrolü elinde bulundurmadığına dair birer
taahhütname (EK-7) ile bu hususlara ilişkin olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan temin edecekleri belgeler,
ı) Şirketin ve şirketin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip ortakları ile kontrolü elinde
bulunduran gerçek ve tüzel kişilerin, tasfiyeye tâbi tutulan bankerler ile iradî tasfiye haricinde faaliyet izni kaldırılan
faktoring, finansal kiralama, finansman ve sigorta şirketleri ile para ve sermaye piyasalarında faaliyet gösteren
kurumlarda doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazla paya sahip olmadığına veya kontrolü elinde
bulundurmadığına ilişkin birer taahhütname (EK-8),
i) Doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip tüzel kişi ortaklar ile kontrolü elinde bulunduran
tüzel kişilerin faaliyet konuları, yatırım ve işletme alanları hakkında ayrıntılı açıklamalar ile 3568 sayılı Kanuna göre
ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce onaylanmış veya bağımsız denetimden geçmiş son üç yıla ait bilanço ve gelir
tablolarının, finansal kuruluş niteliğindeki tüzel kişi ortaklar için varsa derecelendirme şirketlerinden biri tarafından
hazırlanmış rapor,
j) Doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip tüzel kişi ortaklar ile kontrolü elinde bulunduran
tüzel kişilerin imtiyazlı hisselerini gösteren listeler veya imtiyazlı hisse bulunmaması halinde buna ilişkin birer
taahhütname (EK-5),
k) Doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip ortaklar ile kontrolü elinde bulunduran gerçek ve
tüzel kişilerin muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin birer taahhütname (EK-4, EK-5),
l) Doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip gerçek kişi ortaklar ile kontrolü elinde bulunduran
gerçek kişilerin mali durumları hakkında 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce düzenlenecek
rapor,
m) Kurumla yürütülecek işlemlerde, varsa ortakları temsile yetkili kişi veya kişilere verilmiş vekaletname
örnekleri,
n) Yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürün 18 inci maddede belirtilen bilgi ve belgeleri,
o) 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu kapsamında oluşturulan sistemler vasıtasıyla kimlik
ve adres bilgilerine elektronik ortamda ulaşılabilenler hariç, bu fıkra uyarınca belgeleri tevdi edilen yabancı uyruklu
gerçek kişilerin kimlik belgesi veya pasaportlarının noter onaylı örnekleri,
eklenir. (ç) bendi kapsamında düzenlenecek raporun şekil ve kapsamını belirlemeye Kurum yetkilidir.
(2) (Değişik: RG-26/12/2015-29574) Şirketin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip
ortakları ile kontrolü elinde bulunduran ortaklarının yurt dışında kurulu bir banka veya finansal kuruluş olması halinde,
banka ve finansal kuruluş ile ilgili olarak birinci fıkranın (d), (h), (ı) ve (j) bentlerinde belirtilen belgelere ilaveten;
a) Türkiye’de faaliyette bulunulmasına ilişkin olarak yetkili organlarından alınmış karar örneklerinin,
b) Son yıla ait konsolide bağımsız denetim raporunun,
c) Kurulmuş olduğu veya faaliyette bulunduğu ülkede faaliyette bulunmasının yasaklanmamış olduğuna veya
faaliyetleri üzerinde herhangi bir kısıtlama bulunmadığına ilişkin yetkili denetim otoritesinden alınmış belgenin,
ç) Ana sözleşmesinde belirtilen faaliyet alanları, organizasyon yapısı, kurulu bulunduğu ülke ve ülke dışındaki
teşkilat yapısı, uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgi ve belgeler ile varsa derecelendirme
şirketleri tarafından hazırlanan ve öngörülen derecelendirmeyi de içeren raporun,
Kuruma gönderilmesi gerekir.
(3) Faaliyet izni başvurularında, Şirketin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve üzeri paya sahip ortakları ile
kontrolü elinde bulunduran ortaklarının Kurumun gözetimi ve denetimi altında faaliyet gösteren bankalar ve finansal
holding şirketleri ile bunların 5411 sayılı Kanuna göre nitelikli pay sahipleri ve finansal kiralama, faktoring ve finansman
şirketleri ile bunların yüzde on ve üzeri paya sahip veya kontrolü elinde bulunduran ortakları olması halinde, bunlara
ilişkin olarak birinci fıkranın (d), (f), (g), (ğ), (h), (ı), (i), (j), (k),(l) ve (o) bentlerinde belirtilen belgeler istenilmez.
(4) Faaliyet iznine ilişkin bilgi ve belgelerdeki eksikliklerin, eksikliğe ilişkin Kurum yazısının tebliğ tarihinden
itibaren altı ay içinde giderilmemesi halinde faaliyet izni başvurusu geçersiz hale gelir.
(5) (Ek: RG-12/10/2018-30563)2 Bilgi ve belgeler üzerinden yapılan değerlendirmeyi müteakip, Kurumun ilgili
meslek personeli tarafından kuruluş nezdinde yönetim yapısı, personeli, teknik donanımı ve belge ve kayıt düzeni
bakımından inceleme yapılır.
(6) Kanun kapsamında aranan koşulların, niteliklerin ve yeterliliklerin sağlanması, bilgi ve belgelerin
tamamlanması koşuluyla, yürütülmesi için başvuruda bulunulan hizmetler ile bu hizmetlerin yürütülmesi amacıyla
kurulan sistemlerin değerlendirilmesi neticesinde Kurulca başvurunun olumlu olduğuna karar verilmesi halinde başvuru
sahibi şirkete faaliyet izni verilir. Kurul faaliyet izninin kapsamını belirlemeye yetkilidir. Faaliyet izni verilmesine ilişkin
kararlar Resmî Gazete’de yayımlandıkları tarihten itibaren geçerlilik kazanır.
(7) Faaliyet izni verilen kuruluş faaliyete başladığı tarihten itibaren on gün içinde faaliyete başladığına dair
Kuruma bildirimde bulunur.
(8) Başvuru sırasında verilen belgelerin doğruluğunu veya faaliyet izni verilmesine esas teşkil eden bilgilerin
geçerliliğini etkileyen değişikliklerin gecikmeksizin Kuruma bildirilmesi zorunludur.
Pay edinim ve devirleri
MADDE 9 – (1) Kanunun 25 inci maddesi uyarınca pay edinecek gerçek ve tüzel kişilerin Kuruma yapacakları
başvurulara, payların satın alınmasında kullanılacak kaynak hakkında açıklama, payların devri ile ilgili yapılan
sözleşmenin bir örneği, payları devralacak tüzel kişilerin pay edinimine ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar
örnekleri ve pay devralacaklarla ilgili olarak Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (n)
bentleri hariç olmak üzere birinci fıkrasında sayılan belgelerin eklenmesi zorunludur. 8 inci maddenin üçüncü fıkrası
pay edinimleri için yapılacak izin başvurularında da uygulanır.
(2) Payları devralacak tüzel kişinin yurt dışında kurulu bir banka veya finansal kuruluş olması halinde, Kuruma
yapılacak başvurulara, 8 inci maddenin birinci fıkrasının (d), (h), (ı) ve (j) bentlerinde yer alan belgeler ile ikinci
fıkrasında belirtilen belgelerin eklenmesi zorunludur.
(3) Kuruluşun hisselerinin 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre icra dairesinden
satın alınması durumunda birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(4) Hisseleri borsada işlem gören kuruluşun hisselerinin Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasında
öngörülen oranlarda bir gerçek veya tüzel kişi tarafından edinilmesi halinde, bu hisselere bağlı temettü hariç ortaklık
haklarının kullanılabilmesi için Kuruldan izin alınması zorunludur. Söz konusu oranların, kuruluşun borsa dışından elde
edilen hisseleri de dahil olmak üzere borsada işlem gören hisselerin edinilmesi ile gerçekleşmesi halinde de bu fıkra
hükmü uygulanır.
(5) Yönetim kuruluna üye belirleme imtiyazı veren payların borsadan alınması halinde oy hakkını kullanma
amacı bulunup bulunmadığına bakılmaksızın pay devri için Kuruldan izin alınması zorunludur.
(6) Hisseleri borsada işlem gören ve bir kuruluşun sermayesinin yüzde on veya daha fazlasına sahip olan bir
tüzel kişinin borsada işlem gören paylarının, kontrolün değişmesine yol açacak oranlar dahilinde borsadan edinilmesi
2
12/10/2018 tarihli ve 30563 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin 8 inci maddesine beşinci fıkra eklenmiş, diğer
fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
halinde ilgili kuruluşun bu paylara tekabül eden hisselerine ait temettü hariç ortaklık haklarının kullanılabilmesi için
Kuruldan izin alınması zorunludur.
(7) Yönetim Kurulu, genel kurul toplantılarına katılan pay sahiplerine ilişkin Kanunun 25 inci maddesinde
öngörülen yükümlülükler çerçevesinde Kuruldan izin alınıp alınmadığının tespitini sağlayacak tedbirleri almakla
yükümlüdür.
(8) Kuruldan gerekli izinlerin alınmaması nedeniyle yetkili olmayan pay sahiplerinin kuruluşun genel
kurullarında ortaklık hakkı kullandığının tespiti halinde, alınan kararların iptali için Kurum tarafından yönetim
kurulundan 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun ilgili maddeleri çerçevesinde gerekli işlemlerin
başlatılması istenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluşların Yapamayacakları İş ve İşlemler
Kuruluşlar tarafından yapılamayacak faaliyetler
MADDE 10 – (Değişik:RG-12/10/2018-30563)
(1) Kuruluş, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan ödeme hizmetlerinden faaliyet izni
başvurularında belirtilenler ile sınırlı olmak üzere faaliyette bulunur. Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında
düzenlenen, ancak faaliyet izni başvurusunda belirtilmeyen ödeme hizmetlerinin sunulabilmesi için gerçekleştirilmesi
planlanan faaliyete ilişkin olarak Kuruldan izin alınması zorunludur.
(2) Ödeme kuruluşu, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılan ödeme hizmetlerinin sunulması,
sadece ödeme hizmetinin sunulmasıyla ilgili olmak kaydıyla döviz alım satım işlemleri, ödeme hizmetlerinin sunulması
ile ilgili olan ve ödeme hizmeti sağlayıcılarının faaliyetlerini güvenli kılan ve kolaylaştıran kart saklama, kart verilerinin
işlenmesi, suiistimal ve dolandırıcılık önleme gibi ödeme hizmetlerini tamamlayıcı nitelikte olan yan hizmetler ile
ödeme hizmetleri ile ilgili eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile Kanunun 2 nci bölümünde yer alan hükümlere uyulması
koşuluyla ödeme sistemlerinin işletilmesi dışında herhangi bir ticari faaliyette bulunamaz.
(3) Elektronik para kuruluşu, elektronik para ihraç edilmesi, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında
sayılan ödeme hizmetlerinin sunulması, sadece ödeme hizmetinin sunulmasıyla ilgili olmak kaydıyla döviz alım satım
işlemleri, elektronik paranın ihracı veya ödeme hizmetlerinin sunulması ile ilgili olan ve ödeme hizmeti sağlayıcılarının
faaliyetlerini güvenli kılan ve kolaylaştıran kart saklama, kart verilerinin işlenmesi, suiistimal ve dolandırıcılık önleme
gibi ödeme hizmetlerini tamamlayıcı nitelikte olan yan hizmetler ile elektronik paranın ihracı veya ödeme hizmetleri ile
ilgili eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile Kanunun 2 nci bölümünde yer alan hükümlere uyulması koşuluyla ödeme
sistemlerinin işletilmesi dışında herhangi bir ticari faaliyette bulunamaz.
(4) Kurul, kuruluşa bu madde uyarınca faaliyet gösterebilmesi için ilave öz kaynak bulundurma yükümlülüğü
getirebilir.
(5) Kuruluş mevduat veya katılım fonu kabul edemez; her türlü belge, ilân ve reklamlarında veya kamuoyuna
yaptığı açıklamalarda banka adını ya da banka gibi faaliyet gösterdiği ya da banka adına işlem yaptığı izlenimini
uyandıracak ifadeleri kullanamaz.
Kredi kullandırma yasağı
MADDE 11 – (1) Kuruluş, kredi veremez. Ödenmesine aracılık edilen tutarlar kuruluş tarafından
taksitlendirilemez.
(2) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında ödenmesine aracılık edilen tutarın aracı
olarak faaliyet gösteren bilişim veya elektronik haberleşme işletmecisinin düzenlediği faturaya yansıtılması suretiyle,
faturanın son ödeme tarihine kadar tahsil edilmesi kredi sayılmaz. Bu fıkra hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen
ödeme hizmetlerinde kuruluş, mal veya hizmet tutarı tahsil edilmediği sürece alıcıya ödeme yapamaz veya yapılacak
ödemeler için garanti veremez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Şube, Temsilci, Dış Hizmet Alımı ve Bildirimler
Şube açma
MADDE 12 – (1) Özkaynağı 25 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen seviyede bulunmayan kuruluş yeni
şube açamaz.
(2) Açılan şubenin adres ve iletişim bilgileri kuruluşun internet sitesinde yayınlanır. Kuruluş, şubelerine ilişkin
listenin güncel tutulmasından sorumludur.
(3) Kuruluşun yurt dışında şube açabilmesi için şube açmayı planladığı ülke mevzuatı ve uygulamalarında,
Kurumun denetim ve gözetim faaliyetleri kapsamında ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri edinmesine ve denetim
yapmasına ilişkin herhangi bir engel bulunmaması şarttır.
(4) Kuruluşun, yurt dışı şubesinin faaliyete başlamasını ya da faaliyetinin sona ermesini izleyen bir ay içinde
Kuruma bildirimde bulunması zorunludur.
Temsilci
MADDE 13 – (1) Kuruluş ödeme hizmetlerini temsilci aracılığıyla yürütebilir. Kuruluş ile temsilci arasındaki
sözleşme yazılı olarak düzenlenir. Özkaynağı 25 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen seviyede bulunmayan
kuruluş yeni temsilci tayin edemez.
(2) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Temsilcinin ödeme hizmetlerini acente, bayi veya benzer adlar altında
tayin edilen alt temsilci aracılığıyla sunması yasaktır. Temsilcilere ilişkin liste kuruluşun internet sitesinde yayınlanır.
Kuruluş yayınlanan listenin güncel tutulmasından sorumludur.
(3) Elektronik para kuruluşunun temsilcisi elektronik para ihraç edemez.
(4) Kuruluş temsilcinin temsil ilişkisi kapsamında sunduğu hizmetlerin Kanuna ve bu Yönetmeliğe uygun
yürütülmesinden sorumludur. Kuruluş, temsilcinin kuruluş adına ve hesabına hizmet verdiğinin kullanıcılara
bildirilmesini temin eder.
(5) Temsilci ödeme hizmetlerinin yerine getirilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk kuruluşun sorumluluğunu
ortadan kaldırmaz.
(6) 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki
yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve dolandırıcılığın önlenmesi için temsilciler tarafından kullanılacak iç kontrol
yöntemlerinin oluşturulmasından ve temsilcilerin merkezi bir sistem aracılığıyla gözetiminden kuruluş sorumludur.
(7) Gerçek kişi temsilciler ile tüzel kişi temsilcinin üst yönetiminin 5411 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin
birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen şartı taşımaları zorunludur. Bu bent kapsamında kuruluşa verilecek tevsik edici
belgeler kuruluş bünyesinde denetime hazır bulundurulur.
(8) Kurum, tüketici haklarının korunması açısından gerekli görülmesi veya temsilcinin ödeme hizmeti
sunmasının ilgili mevzuata aykırılık teşkil ettiğinin tespit edilmesi hallerinde kuruluştan temsilci ile arasındaki sözleşme
ilişkisinin sona erdirilmesini istemeye yetkilidir.
(9) Kurul, faaliyet alanı bazında temsilci olamayacak gerçek veya tüzel kişileri belirlemeye yetkilidir.
(10) Sadece elektronik paranın dağıtımı ve fona çevrilmesi işlemlerini yürütenler bu madde hükümlerine tabi
değildir.
Dış hizmet alımı
MADDE 14 – (1) Kuruluş, Kanun, Yönetmelik ve ilgili alt düzenlemelerdeki yükümlülüklere uyulması ve
kapsamının yazılı sözleşme ile belirlenmesi kaydıyla faaliyetlerini dış hizmet alımına konu edebilir. Dış hizmet alımı,
üst yönetimin 6102 sayılı Kanun, bu Yönetmelik ve kuruluşun iç düzenlemeleri ile belirlenen yetkilerinin devri
sonucunu doğuracak şekilde gerçekleştirilemez.
(2) Faaliyet izni verilmesine esas şartların kaybedilmesi veya değişmesi sonucunu doğuracak şekilde dış hizmet
alımı yapılamaz.
(3) Alınacak dış hizmet, kuruluşun yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini, ilgili düzenlemelere uymasını ve
etkin biçimde denetlenmesini engelleyici nitelikte olamaz. Dış hizmet alımına konu edilen bir faaliyete ilişkin, ilgili
mevzuatta kuruluşa yükümlülükler getirilmesi halinde, bu yükümlülüklerin dış hizmet sağlayıcı tarafından yerine
getirilmesinin sağlanacağının taraflar arasında imzalanacak sözleşme ile taahhüt edilmesi zorunludur. Bu durum,
kuruluşun sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(4) Dış hizmet alımları ve dış hizmet alınan firmalar kuruluş tarafından Kurumca belirlenecek usul ve esaslara
göre Kuruma raporlanır.
(5) Kuruluş, dış hizmet alımında kendisine ve müşterilerine ait sırların korunması için gerekli tedbirleri alır.
(6) Dış hizmet sağlayıcının yurt dışında kurulu olması durumunda, faaliyet gösterdiği ülke mevzuatı ve
uygulamalarında, Kurumun ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri zamanında, eksiksiz ve doğru edinmesine ve bu
kuruluştan alınan hizmetle ilgili denetim yapmasına ilişkin herhangi bir yasal engel bulunmaması zorunludur.
(7) Dış hizmet alımı, kuruluşun tüm hesap ve kayıtları ile her türlü işlemlerine ilişkin bilgilerin denetime hazır
şekilde saklanması yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
(8) Dış hizmet alımı, kuruluşun iç kontrol sisteminin etkinliği ile Kurumun izleme ve denetim kabiliyetini
azaltacak şekilde gerçekleştirilemez.
(9) Dış hizmet alımı, kuruluşun ödeme hizmeti kullanıcılarına karşı sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(10) Bu maddede yer alan hükümlere uyulmaması, dış hizmet almasının kuruluşun faaliyetlerini olumsuz
etkilediği kanaatine varılması veya dış hizmet sağlayıcının kuruluşun Kurum tarafından denetimi ile ilgili faaliyetlerini
engellemesi durumunda kuruluşun dış hizmet alımını durdurmasını istemeye Kurum yetkilidir.
(11) Yemek, ulaşım ve temizlik gibi konularda alınan hizmetler ile kuruluşun mülkiyetine veya kullanma
hakkına sahip olduğu her türlü teknik ekipman ve demirbaşın temini, bakım ve onarımı ile eğitim hizmetleri, avukatlık
hizmetleri ile hukuk danışmanlığı, danışmanlık ve reklam faaliyetleri, başka şirket bünyesinde istihdam edilmekle
birlikte kuruluşta geçici veya sürekli olarak, yemek, ulaşım ve temizlik gibi hizmetlerde çalıştırılacak personele yönelik
olan dış hizmet alımları için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Bildirimler
MADDE 15 – (1) Kuruluş unvanında ve adresinde meydana gelen değişikliklerin kuruluş tarafından bir hafta
içinde Kuruma bildirilmesi zorunludur.
(2) Kuruluş, Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlar için tüzel
kişiliğin sona erdiği, (c) bendinde belirtilen durum için ise sürenin sona erdiği tarihi izleyen bir hafta içinde Kuruma
bildirimde bulunur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kurumsal Yönetim
Yönetim kurulu
MADDE 16 – (1) (Değişik: RG-26/12/2015-29574) Kuruluşun yönetim kurulu, genel müdür dâhil üç kişiden
az olamaz. Genel müdür yönetim kurulunun doğal üyesidir.
(2) Yönetim Kurulu üyelerinin 5411 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d)
bentlerinde yer alan şartları taşımaları zorunludur.
(3) Yönetim Kurulu;
a) Kuruluşun organizasyon yapısı ve insan kaynakları politikası ile personelin yetki ve sorumluluklarının
belirlenmesinden,
b) İç kontrol ve risk yönetimi birimlerinin faaliyetlerine ilişkin strateji ve politikalar ile uygulama usullerinin
yazılı olarak belirlenmesi, bunların etkin bir şekilde uygulanması ve idame ettirilmesinden,
c) Kuruluşun genel olarak ve maruz kalınabilecek her bir risk türü itibariyle risk yönetimine ilişkin politika ve
stratejilerin, alabileceği risk seviyesinin ve bunlara ilişkin uygulama usullerinin yazılı olarak belirlenmesinden ve
risklerin yönetimi konusunda bilgi sahibi olmaktan,
ç) Bilgi sistemlerinin yönetimine ilişkin politikaların belirlenmesinden ve etkili şekilde işleyişini temin etmeye
yönelik kontrol süreçlerini oluşturarak uygulanmasının sağlanmasından,
d) Müşteri şikayetlerinin değerlendirilerek sonucu hakkında ilgililere cevap verilmesini sağlayacak bir sistemin
oluşturulmasını ve şikayetlerin belirlenecek hususları ihtiva edecek şekilde kendisine düzenli raporlanmasını ve şikayet
konusu hususlara ilişkin gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamaktan,
e) Fonların korunmasına ilişkin usul ve esaslar ile buna ilişkin iç kontrol ve risk yönetimi prosedürlerinin
belirlenmesinden,
f) Temsilcilerin faaliyetlerini de kapsayacak şekilde riskin belirlenmesine, yönetilmesine, izlenmesine ve
raporlanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesinden,
g) Temsilcinin dürüstlük, yeterlilik, itibar, mali güç ve gerekli görülecek diğer nitelikleri taşımalarını sağlayacak
usul ve esasların oluşturulmasından,
ğ) Temsilcinin faaliyetlerinin izlenmesi ve kontrol edilmesi için riske duyarlı sistemlerin ve kontrollerin
oluşturulmasından,
h) Fon ve bilgi akışına ilişkin aşamaları, bu aşamalar arasındaki zamanlama ve bağlantıları, şube veya
temsilcilerin işlemdeki rolünü, dış hizmet sağlayıcılar da dahil işlemin taraflarını, dış hizmet alımına ilişkin aşamaları,
elektronik para kuruluşları için elektronik paranın geri ödenmesini, süreçte kullanılacak banka hesaplarını da içerecek
şekilde yürütülecek faaliyetlerin bütün aşamalarını ve gerekli açıklamaları kapsayan iş akış planlarının
oluşturulmasından,
sorumludur.
Genel müdür
MADDE 17 – (1) Kuruluş genel müdürünün en az yedi yıl olmak üzere işletmecilik veya finans alanında mesleki
deneyime sahip ve lisans düzeyinde öğrenim görmüş olması şarttır.
(2) Genel müdürün 5411 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde yer
alan şartları taşımaları zorunludur.
Yönetim kurulu üyeleri ve genel müdüre ilişkin bildirimler
MADDE 18 – (1) Yönetim kurulu üyeleri ve genel müdür ile ilgili olarak;
a) Mesleki tecrübelerini ve aldıkları eğitimleri içeren EK-9’da yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek
ayrıntılı özgeçmişleri ile 5490 sayılı Kanun kapsamında oluşturulan sistemler vasıtasıyla kimlik ve adres bilgilerine
elektronik ortamda ulaşılabilenler hariç, yabancı uyruklu kişiler için kimlik belgesi veya pasaportlarının noter onaylı
örnekleri,
b) Müflis veya konkordato ilan etmiş olmadıklarına ilişkin taahhütnameleri,
c) 5411 sayılı Kanunun 71 inci maddesi uygulanan bankalarda veya 5411 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden
önce Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilmiş olan bankalarda doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha
fazla paya sahip olmadığına veya kontrolü elinde bulundurmadığına dair taahhütnameleri (EK-7) ile bu hususlara ilişkin
olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan temin edecekleri belgeler,
ç) Tasfiyeye tabi tutulan bankerler ile iradi tasfiye haricinde faaliyet izni kaldırılan faktoring, finansal kiralama,
finansman ve sigorta şirketleri ile para ve sermaye piyasalarında faaliyet gösteren kurumlarda doğrudan veya dolaylı
olarak yüzde on veya daha fazla paya sahip olmadığına veya kontrolü elinde bulundurmadığına ilişkin taahhütnameleri
(EK-8),
d) 5411 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen suçlardan hüküm
giymediklerine dair taahhütnameleri ile arşiv kaydını içeren adli sicil belgeleri (EK-6),
e) Atanmalarına veya seçilmelerine ilişkin genel kurul ya da yönetim kurulu kararının bir örneği,
atanma veya seçilmelerinden sonra bir ay içinde kuruluş tarafından Kuruma gönderilir.
(2) Genel müdür için birinci fıkradaki belgelere ilave olarak lisans diplomasının noter onaylı bir örneği Kuruma
gönderilir.
(3) Yönetim Kurulu üyeleri ve genel müdürün görevden ayrılması halinde bu durum kuruluş tarafından bir ay
içinde Kuruma bildirilir.
İç kontrol
MADDE 19 – (1) Kuruluşun, faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde Kanuna ve ilgili diğer mevzuata, iç
düzenlemelerine ve teamüllere uygun olarak yürütülmesini, muhasebe ve raporlama sistemlerinin bütünlüğünü,
güvenilirliğini ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini sağlamak amacıyla yeterli ve etkin bir iç kontrol sistemi
oluşturması zorunludur. İç kontrol sistemi bilgi sistemleri kapsamında tesis edilecek kontrolleri de içerir. Temsilcinin
veya dış hizmet sağlayıcının 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bir banka olduğu haller dışında, iç kontrol, temsilci veya
dış hizmet alımı suretiyle yürütülen faaliyetlerin gözetimini de kapsar.
(2) İç kontrolden beklenen amacın sağlanabilmesi için;
a) Kuruluş bünyesinde işlevsel görev ayrımının tesis edilmesi, sorumlulukların paylaştırılması, yetki ve
sorumlulukların açıkça ve yazılı olarak belirlenmesi,
b) İç kontrol faaliyetlerinin oluşturulması,
c) Kuruluşun iş süreçleri üzerinde kontrollerin ve iş adımlarının gösterildiği iş akış şemalarının oluşturulması,
ç) Bilgi sistemlerinin faaliyetlerin yapısına ve karmaşıklık düzeyine uygun olarak tesis edilmesi,
d) İş sürekliliği ve acil durum planlarının hazırlanması ve yılda bir defa test edilmesi,
gereklidir.
(3) İç kontrol faaliyetleri;
a) Faaliyetlerin icrasına yönelik işlemlerin kontrolünü,
b) İletişim kanalları ile bilgi sistemlerinin ve finansal raporlama sisteminin kontrolünü,
c) Şikayetlerin cevaplandırılması sürecinin işleyişinin kontrolünü,
ç) 5549 sayılı Kanun ile iç düzenleme ve teamüllere ve diğer mevzuata uyumun ve bu amaçla işletilen süreçlerin
kontrolünü,
içerir.
(4) İç kontrol faaliyetleri ve bunların nasıl icra edileceği, kuruluşun tüm faaliyetlerinin nitelikleri dikkate
alınarak tasarlanır. İç kontrol faaliyetlerinin tasarımında; kuruluş bünyesinde üretilen bilginin güvenilir, tam, izlenebilir,
tutarlı ve ihtiyacı karşılayacak uygun biçim ve nitelikte olmasının sağlanması esastır.
(5) İç kontrol faaliyetleri, yönetim kuruluna veya yönetim kurulunun belirleyeceği genel müdür dışındaki bir
yönetim kurulu üyesine bağlı olarak yürütülür. İç kontrol faaliyetleri, kuruluşun faaliyet yapısı ve kapsamıyla uyumlu
sayıda ve icraî görevi olmayan iç kontrol personeli vasıtasıyla gerçekleştirilir. İç kontrol personeli tarafından,
gerçekleştirilen iç kontrol faaliyetlerine ilişkin olarak Haziran ve Aralık sonu itibariyle yılda iki kez yönetim kuruluna
veya yönetim kurulunun belirleyeceği genel müdür dışındaki bir yönetim kurulu üyesine raporlama yapılır.
Risk yönetimi
MADDE 20 – (1) Kuruluşun, faaliyetlerinin kapsamı ve yapısıyla uyumlu ve değişen koşullara uygun, maruz
kalınabilecek tüm risklerin tanımlanmasını, ölçülmesini, izlenmesini, kontrol edilmesini ve raporlanmasını sağlamak
üzere etkin bir risk yönetimi sistemi kurması zorunludur.
(2) Risk yönetimi faaliyetleri, yönetim kuruluna veya yönetim kurulunun belirleyeceği genel müdür dışındaki
bir yönetim kurulu üyesine bağlı olarak icraî görevi bulunmayan risk yönetimi personeli tarafından yürütülür.
Muhasebe, raporlama ve bağımsız denetim
MADDE 21 – (1) Kuruluş, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu tarafından belirlenen
usul ve esaslar çerçevesinde, tüm işlemlerini gerçek mahiyetlerine uygun şekilde muhasebeleştirmek, finansal
raporlarını bilgi edinme ihtiyacını karşılayabilecek biçim ve içerikte, anlaşılır, güvenilir ve karşılaştırılabilir, denetime,
analize ve yorumlamaya elverişli, zamanında ve doğru şekilde düzenlemek zorundadır.
(2) (Değişik: RG-2/4/2015-29314) Kuruluşun yılsonu finansal tablolarının bağımsız denetimi Kamu Gözetimi,
Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan kamu yararını ilgilendiren kuruluşlar dahil bağımsız denetim yapma
yetkisi almış Bağımsız Denetim Kuruluşları listesinde yer alan ve unvan ile iletişim bilgileri Kurum tarafından “Ödeme
Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarında Bağımsız Denetim Yapmaya Yetkili Bağımsız Denetim Kuruluşları”
listesinde yayımlanan bağımsız denetim kuruluşlarınca gerçekleştirilir.
(3) Bağımsız denetim kuruluşları, denetim esnasında edindikleri, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinin ihlal
edildiğini ve bu ihlalin kuruluşun faaliyetlerini tehlikeye soktuğunu gösteren bilgi ve bulgular ile kuruluşun üçüncü
kısımda yer alan hükümlere uyumunu etkileyebilecek bilgi ve bulguları derhal Kuruma bildirmekle yükümlüdür.
(4) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Kuruluşun yılsonu finansal tablolarına ilişkin bağımsız denetim raporunun
kuruluş tarafından izleyen yılın 15 Mayıs tarihine kadar Kurum veri tabanına raporlanması zorunludur. Kurum,
kuruluşun talebi üzerine gerekli gördüğü hallerde ilave süre vermeye yetkilidir.
(5) (Ek: RG-2/4/2015-29314) Kurul, listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarının Kanun kapsamındaki
bağımsız denetim faaliyetlerine ilişkin yapacağı kalite kontrol ve denetim çalışmaları neticesinde Bankaların Bağımsız
Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c), (ç) bentleri ile 15 inci maddesinin birinci
fıkrasının (ç), (d), (f), (g), (ğ) bentlerine aykırılıkları tespit edilenleri Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para
Kuruluşlarında Bağımsız Denetim Yapmaya Yetkili Bağımsız Denetim Kuruluşları listesinden çıkarmaya yetkilidir.
Denetim ve Kuruma raporlama
MADDE 22 – (1) Kurum, Kanun, Yönetmelik ve ilgili alt düzenlemelerde yer alan düzenlemeleri uygulamak,
bu düzenlemelerin uygulanmasını sağlamak, uygulamayı izlemek ve denetlemek ile görevli ve yetkilidir.
(2) Kurumca yapılan denetim, Kuruma tevdi edilen bilgi, belge, cetvel ve raporlar kapsamında uzaktan gözetimi
ve Kurum Başkanı tarafından uygun görülecek usul ve esaslar çerçevesinde yerinde denetimi kapsar.
(3) Kuruluş, Kurumca istenilen her türlü bilgi, belge, cetvel ve raporlarını Kurumun uygun gördüğü format,
yöntem, sıklık ve sürelerde doğru olarak Kuruma iletir. Toplam ödeme işlemi hacmi ve elektronik para ihracı tutarının
tespitine ve koruma hesaplarına ilişkin olarak diğer ödeme hizmeti sağlayıcılarından uygun görülen format, yöntem,
sıklık ve sürelerde raporlama yapılmasını istemeye Kurum yetkilidir.
(4) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Kurum, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi ile kuruluştan, bunların
ortaklarından ve ortaklıklarından kuruluşun şubeleri ile temsilcilerinden, dış hizmet sağlayıcılarından ve diğer gerçek
ve tüzel kişilerden Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin uygulanması ile ilgili göreceği bütün bilgileri gizli dahi olsa
istemeye, bunların vergiyle ilgili kayıtları dahil olmak üzere tüm defter, kayıt ve belgelerini incelemeye yetkili olup,
bilgi istenenler de istenilen bilgileri Kurumun talimatı doğrultusunda Kuruma tevdi etmekle, bu bilgileri, defter, kayıt
ve belgeleri incelemeye hazır bulundurmakla, tüm bilgi işlem sistemini denetim amaçlarına uygun olarak açmakla,
verilerin güvenliğini sağlamakla ve muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter ve belgeler ile vermek zorunda
bulundukları bilgilere ilişkin mikrofiş, mikrofilm, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu
kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm sistem ve şifrelerini inceleme için ibraz etmek
ve işletmekle yükümlüdür.
(5) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi sunduğu ödeme hizmetleriyle
ve elektronik para ihracı ile ilgili olarak 5 inci maddenin üçüncü, altıncı ve yedinci fıkralarına, 6 ncı ve 7 nci maddelerine,
11 inci maddenin birinci fıkrasına, 19, 20, 22, 26 ve 27 nci maddelerine, dördüncü ve beşinci kısımlarına, 64 üncü madde
uyarınca yapılacak düzenlemelere tabidir. Kurumca yapılacak yerinde denetim sonucunda, Kurul, Posta ve Telgraf
Teşkilatı Anonim Şirketinin Kanun kapsamındaki ödeme hizmeti sunma veya elektronik para ihraç etme faaliyetlerini
geçici veya süresiz olarak durdurabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Özkaynak
Başlangıç sermayesi
MADDE 23 – (1) Başlangıç sermayesi; ödenmiş sermaye, hisse senedi ihraç primleri, hisse senedi iptal kârları,
yedek akçeler, geçmiş yıllar kârı ve dönem net kârı toplamından varsa net dönem zararı ve geçmiş yıllar zararının
düşülmesi suretiyle hesaplanır.
Özkaynak
MADDE 24 – (1) Özkaynak, bu fıkrada yer alan bilanço kalemlerinin toplamından ikinci fıkrada belirtilen
indirim kalemlerinin düşülmesi suretiyle hesaplanır.
a) Ödenmiş sermaye,
b) Hisse senedi ihraç primleri,
c) Hisse senedi iptal kârları,
ç) 6102 sayılı Kanunda tanımlanan yedek akçeler,
d) Net dönem kârı/zararı ile geçmiş yıllar kârı/zararı,
e) Türkiye Muhasebe Standartları uyarınca özkaynağa yansıtılan kazançlar,
f) Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar.
(2) Aşağıda belirtilen kalemler özkaynak hesaplamasında indirim kalemi olarak dikkate alınır.
a) Kuruluşun iktisap ettiği kendi payları,
b) Maddi olmayan duran varlıklar,
c) Ortaklık paylarının yüzde ondan fazlasına sahip olunan bankalar ve finansal kuruluşların sermayelerindeki
payların toplamı,
ç) (Değişik: RG-26/12/2015-29574) Ortaklık paylarının yüzde on ve daha azına sahip olunan bankalar ve
finansal kuruluşlarda sahip olunan sermaye tutarının, (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirlenen kalemler düşülmeden
hesaplanan kuruluşun özkaynağının yüzde onunu aşması halinde, söz konusu bankalar ve finansal kuruluşlarda sahip
olunan sermaye tutarı,
d) Sigorta şirketlerindeki ortaklık payları.
(3) Aşağıda belirtilen unsurlar birinci fıkranın (d) ve (e) bentleri kapsamında değerlendirilmez.
a) Gerçeğe uygun değeri üzerinden izlenmeyen varlıkların nakit akış riskinden korunma işlemine konu edilmesi
halinde, bunlara ilişkin olarak Türkiye Muhasebe Standartları uyarınca özkaynağa yansıtılan kazançlar,
b) Kuruluşun kredi değerliliğinde meydana gelen değişikliklere bağlı olarak yükümlülüklerinin gerçeğe uygun
değerinde meydana gelen değişiklikler sonucu ortaya çıkan gerçekleşmemiş kazançlar,
c) Genel kurulda dağıtımına karar verilen temettü tutarı.
(4) Birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen kalemlerin toplamından ikinci fıkranın (a) ve
(b) bentlerinde belirtilen tutarların düşülmesi sonucu hesaplanan tutarın birinci fıkranın (e) bendinde belirtilen tutardan
düşük olması durumunda aradaki fark özkaynak hesaplamasında dikkate alınmaz.
(5) Özkaynak hesaplamasına dâhil edilen serbest karşılıkların, risklerden doğabilecek zararın karşılanması için
her an kuruluşun kullanımına hazır olması, muhasebe kayıtlarında açıkça yer alması ve kuruluşun bağımsız denetimini
gerçekleştiren bağımsız denetim kuruluşunca onaylanmış olması şarttır.
(6) Kuruluş ile aynı sermaye grubuna dahil olan finansal kuruluşların özkaynak hesaplamasında kullanılan
unsurlar, kuruluşun özkaynak hesaplamasına dahil edilemez.
(7) 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bir bankanın bağlı ortaklığı olarak faaliyet gösteren ve Kurumun konsolide
denetimine tabi olan kuruluş hakkında;
a) Ana ortaklık bankanın, ihtiyaç doğması halinde kuruluşun sermayesini artırmasında veya yükümlülüklerini
karşılamasında herhangi bir engelin bulunmaması,
b) Ana ortaklık bankanın kuruluşun taahhütlerini garanti etmesi,
c) Ana ortaklık bankanın risk değerlendirme, ölçüm ve kontrol mekanizmalarının kuruluşu da kapsaması,
kaydıyla 25 inci madde uygulanmaz.
Asgari özkaynak yükümlülüğü
MADDE 25 – (1) Kuruluşun özkaynağı, 24 üncü maddede belirtilen usul ve esaslara göre Haziran ve Aralık ayı
sonu itibariyle hesaplanır. Hesaplanan özkaynak, ödeme kuruluşu için yürütülen faaliyetlere göre Kanunun 14 üncü
maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen asgari ödenmiş sermaye tutarından ve üçüncü fıkraya göre
hesaplanan asgari özkaynak tutarından; elektronik para kuruluşu için ise Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasının
(ç) bendinde belirtilen asgari ödenmiş sermaye tutarından ve altıncı fıkraya göre hesaplanan asgari özkaynak tutarından
az olamaz.
(2) Kurul, yapılacak risk değerlendirmesi doğrultusunda bir kuruluşun asgari özkaynak tutarını yüzde elli
oranına kadar artırmaya veya azaltmaya yetkilidir.
(3) Asgari özkaynak tutarı aşağıda belirtilen tutarların toplamından oluşur:
a) İlk beş milyon Türk Liralık (0-5 milyon Türk Lirası arası dilim) ödeme hacminin yüzde dördü (%4),
b) İkinci beş milyon Türk Liralık (5-10 milyon Türk Lirası arası dilim) ödeme hacminin yüzde iki buçuğu
(%2,5),
c) Sonraki doksan milyon Türk Liralık (10-100 milyon Türk Lirası arası dilim) ödeme hacminin yüzde biri (%1),
ç) Sonraki yüz elli milyon Türk Liralık (100-250 milyon Türk Lirası arası dilim) ödeme hacminin binde beşi
(%0,5),
d) Ödeme hacminin geriye kalan tutarının (250 milyon Türk Lirası üzeri) binde iki buçuğu (%0,25),
(4) Üçüncü fıkranın uygulanmasında ödeme hacmi, hesaplama döneminden önceki son on iki ay içinde
kuruluşun gerçekleştirdiği ödeme işlemleri tutarının ay sayısına bölünmesiyle bulunur. Faaliyet izni alınmasından
itibaren on iki ay geçmemiş olması halinde, hesaplama dönemine kadar geçen ay sayısı dikkate alınır.
(5) Kurul, asgari özkaynak tutarını, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılan faaliyetler bazında
farklılaştırmaya yetkilidir.
(6) Elektronik para kuruluşu, tedavüldeki ortalama elektronik para tutarının yüzde ikisi kadar özkaynak
bulundurmakla yükümlüdür. Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılan ödeme hizmetlerini de yürüten
elektronik para kuruluşu, bu fıkraya göre hesapladığı tutara ilave olarak üçüncü fıkraya göre hesaplanan tutarda asgari
özkaynak bulundurur.
(7) Bu maddenin uygulanmasında tedavüldeki ortalama elektronik para tutarı, elektronik para kuruluşunun son
altı aylık dönemde her günün sonundaki ihraç edilmiş elektronik paraya ilişkin finansal yükümlülüklerinin ortalamasıdır.
Tedavüldeki ortalama elektronik para, hesaplama dönemi olan ayın ilk iş günü hesaplanır ve o ayın değeri olarak kabul
edilir.
(8) Özkaynağın birinci fıkrada belirtilen sınırların altına düşmesi halinde, özkaynak hesaplama dönemini takip
eden bir ay içinde Kuruma bilgi verilmesi zorunludur. Kurumca verilecek süre içinde birinci fıkraya aykırılığın
giderilmemesi halinde, Kanunun 21 inci maddesinin sekizinci fıkrası çerçevesinde işlem tesis etmeye Kurul yetkilidir.
ALTINCI BÖLÜM
Fonların Korunması
Ödeme fonlarının korunması
MADDE 26 – (1) Ödeme fonları; bir ödeme işleminin gerçekleştirilmesi için ödeme kuruluşunun, şubelerinin,
temsilcilerinin veya ödeme kuruluşu adına hareket eden üçüncü taraf bir hizmet sağlayıcısının ödeme hizmeti
kullanıcısından veya bir ödeme hizmeti kullanıcısı adına diğer bir ödeme hizmeti sağlayıcısından aldığı ve ödeme
hizmeti kullanıcısı adına uhdesinde tuttuğu ancak henüz alıcıya ya da alıcının ödeme hizmeti sağlayıcısına ödenmemiş
fonların toplamından oluşur.
(2) Ödeme kuruluşu, ödeme fonlarını, diğer fonlardan ayrıştırarak takip eder ve sadece ödeme işleminin
gerçekleştirilmesi amacıyla kullanabilir.
(3) Alındığı günü izleyen iş günü sonunda ödenmemiş ödeme fonları tutarı, 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bir
banka nezdinde, ödeme kuruluşu adına açılacak ve sadece bu fonların korunması amacıyla kullanılacak koruma
hesaplarına yatırılır.
(4) Ödeme fonları alındıkları para cinsinden açılan koruma hesaplarında tutulur. İlgili yabancı para cinsinden
hesap açılmasının mümkün olmaması veya makul olmayan bir maliyet gerektirmesi durumunda ödeme fonları başka bir
para cinsine çevrilerek koruma hesabında tutulabilir.
(5) Ödeme kuruluşu, koruma hesaplarında bulunan fonlarla ilgili kayıtları, ödeme fonlarının ödeme hizmeti
kullanıcısı bazında takibini sağlayacak şekilde tutar.
(6) Ödeme kuruluşu koruma hesaplarında bulunan fonlara ilişkin kendi kayıtları ile bankadan alınacak hesap
ekstrelerini günlük olarak karşılaştırarak her işgünü bir önceki işgününe ait kayıtların mutabakatını sağlamakla
yükümlüdür. Zamanlama farkından kaynaklanan uyumsuzluklar hariç olmak üzere mutabakat sağlanmasına ilişkin
yapılan her türlü düzeltme işleminin kaydının saklanması zorunludur. Kayıtlar arasında önemli bir uyumsuzluğun
bulunması durumunda ödeme kuruluşu Kurumu derhal bilgilendirir.
(7) Mutabakat işlemlerinin elektronik ortamda yapılması halinde işleme ilişkin ekstreler kuruluş tarafından fiziki
olarak veya elektronik ortamda güvenli olarak saklanır.
(8) Mutabakat işlemlerinin altıncı ve yedinci fıkralarda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde yapılamaması
durumunda ödeme kuruluşu Kuruma derhal bilgi verir.
(9) Ödeme fonları ve koruma hesaplarında bulunan fonların bakiyeleri Kurumca belirlenecek usul ve esaslar
çerçevesinde Kuruma raporlanır.
Elektronik para koruma hesabı
MADDE 27 – (1) Elektronik para kuruluşu, şubeleri, temsilcileri veya elektronik para kuruluşu adına hareket
eden üçüncü taraf bir hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik para ihraç edilmesi karşılığında alınan ve alındığı günü
izleyen işgünü sonuna kadar fona çevrilmeyen tutarlar 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bir banka nezdinde, sadece bu
fonların tutulacağı fonların korunması amacıyla açılan hesaba aktarılır. Bu hesap, ilgili banka nezdinde elektronik para
koruma hesabı olarak tanımlanır.
(2) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Elektronik para ihracı için bir ödeme aracı vasıtasıyla alınan fonlar ile
Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemlerinin Yönetimine ve Denetimine İlişkin Tebliğde
tanımlanan hizmet noktaları vasıtasıyla alınan nakit tutarlar, birinci fıkra saklı kalmak kaydıyla elektronik para
kuruluşunun hesabına geçtiğinde veya başka bir surette elektronik para kuruluşunun kullanımına hazır hale geldiğinde
elektronik para koruma hesabına aktarılır. Elektronik para koruma hesabına aktarma süresi, elektronik paranın
ihracından itibaren beş iş gününü geçemez.
(3) Elektronik para koruma hesabının gün sonu bakiyesi, elektronik para koruma hesabının bulunduğu banka
tarafından Merkez Bankası nezdindeki hesabında bloke edilir. Bu fıkranın uygulanmasında gün sonu bakiyesi tam iş
günlerinde saat 16:30; yarım iş günlerinde saat 12:00 itibarıyla hesaplanır. Kurum, Merkez Bankasının uygun görüşünü
almak şartıyla gün sonu bakiyesinin hesaplanma saatini değiştirmeye yetkilidir.
(4) Elektronik para kuruluşu, elektronik para ihracı karşılığında aldığı fonları, diğer tüm fonlardan ayrıştırarak
takip eder ve farklı bir amaç için kullanamaz.
(5) Elektronik para ile gerçekleştirilen ödeme hizmetleri dışındaki ödeme hizmetleri için alınan fonlar, 26 ncı
maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde korunur.
(6) Elektronik para kuruluşlarının mutabakat işlemleri ve Kuruma yapılacak raporlamaları hakkında 26 ncı
maddenin altıncı, yedinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkraları uygulanır.
Koruma hesaplarının bloke edilmesi ve teminat
MADDE 28 – (1) Kanunun 22 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen hallerde ödeme fonlarının korunması
amacıyla açılan koruma hesapları ile elektronik para koruma hesabı, fon sahiplerinin haklarının tazmin edilmesi ve
kuruluşun Kanundan kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesini teminen ilgili banka tarafından bloke edilir.
(2) (Değişik: RG-12/10/2018-30563) Sadece Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde
belirtilen ödeme hizmetini gerçekleştiren ödeme kuruluşlarının Merkez Bankası nezdinde bir milyon Türk Lirası
tutarında nakit veya devlet iç borçlanma senedi veya kira sertifikası olarak teminat bulundurmaları zorunludur.
Teminatın, Merkez Bankası nezdinde devlet iç borçlanma senedi veya kira sertifikası olarak tutulması ve piyasa
değerinin en az yüzde onu tutarında değer kaybetmesi halinde kuruluşun on iş günü içinde teminatı bir milyon Türk
Lirası tutarına tamamlayıp, durumu Kuruma bildirmesi zorunludur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Sözleşme ve Tarafların Hak ve Yükümlülükleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Tek Seferlik Ödeme Sözleşmesi
Tek seferlik ödeme
MADDE 29 – (1) Bir defaya mahsus olmak üzere gerçekleştirilen ve çerçeve sözleşme kapsamında olmayan
ödeme işlemi tek seferlik ödeme işlemidir.
(2) (Değişik: RG-26/12/2015-29574) Tek seferlik ödeme işlemleri, işleme ilişkin olarak üretilen ve bir nüshası
ödeme hizmeti kullanıcısına verilen ve ödeme hizmeti kullanıcısının onayını içeren sözleşme, dekont veya benzeri
belgeler düzenlenerek gerçekleştirilir. Uzaktan iletişim aracı ile gerçekleştirilen tek seferlik ödeme işlemlerinde ödeme
hizmeti kullanıcısının onayını içeren metnin bir örneği, kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile ödeme hizmeti
kullanıcısına verilir.
Tek seferlik ödeme işlemi öncesi bilgilendirme
MADDE 30 – (Başlığı ile birlikte değişik: RG-26/12/2015-29574)
(1) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki ödeme hizmetleri bakımından ödeme
hizmeti sağlayıcısı, tek seferlik ödeme işlemi ilişkisi kurulmadan önce ödeme hizmeti kullanıcısını, 31 inci maddede
belirtilen tek seferlik ödeme işlemi şartlarına ilişkin bilgilendirir.
(2) 31 inci maddede belirtilen tek seferlik ödeme işlemi şartlarının ödeme hizmeti sağlayıcısının internet
sitesinde yayınlanması işlem öncesi bilgilendirme yerine geçer.
(3) Ödeme işleminin azami tamamlanma süresi, ödenmesi gereken toplam ücret ve ücretlerin dökümü ve varsa
ödeme işleminde uygulanacak döviz kuru veya referans döviz kuru ödeme hizmetinin sunulduğu işyerinde açıkça
görülebilecek bir şekilde ilan edilir.
Tek seferlik ödeme işlemi şartları
MADDE 31 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-26/12/2015-29574)
(1) Tek seferlik ödeme işlemi için düzenlenecek sözleşme, dekont veya benzeri belgelerde;
a) Ödemenin doğru olarak gerçekleştirilebilmesi için ödeme hizmeti kullanıcısı tarafından sunulması gereken
bilgilere veya bu bilgilere ulaşılabilmesi için gerekli kimlik tanımlayıcısına,
b) Ödeme işleminin azami tamamlanma süresine,
c) Ödenmesi gereken toplam ücret ve ücretlerin dökümüne,
ç) Varsa ödeme işleminde uygulanacak döviz kuru veya referans döviz kuruna,
ilişkin bilgilere yer verilir.
Tek seferlik ödemelerde bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 32 – (1) Ödeme emrinin alınmasını takiben gönderenin ödeme hizmeti sağlayıcısı;
a) Ödeme işlemine özgü referans bilgisini ve alıcıya ilişkin bilgiyi,
b) Ödeme emrinde belirtilen para birimi cinsinden ödeme işleminin tutarını,
c) Gönderen tarafından ödenecek toplam ücret ve ücretlerin dökümünü,
ç) 31 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen döviz kurundan farklı bir döviz kuru kullanılması
halinde ödeme işleminde kullanılan döviz kuru bilgisini ve bu döviz kuru kullanılarak hesaplanan ödeme işleminin
tutarını,
d) Ödeme emrinin alındığı veya ödemenin gerçekleştirileceği tarihe ilişkin bilgiyi,
gönderene gecikmeksizin sağlar.
(2) Ödeme işleminin gerçekleştirilmesini takiben alıcının ödeme hizmeti sağlayıcısı;
a) Ödeme işlemine özgü referans bilgisini ve gönderene ilişkin bilgiyi,
b) Alıcının tasarrufuna sunulan fonun para birimi cinsinden ödeme işleminin tutarını,
c) Alıcı tarafından ödenecek toplam ücret ve ücretlerin dökümünü,
ç) Varsa uygulanan döviz kurunu ve ödeme işleminin tutarını,
d) Ödeme işlemi tutarının alıcının kullanımına sunulduğu tarihe ilişkin bilgiyi,
alıcıya gecikmeksizin sağlar.
(3) Ödeme hizmeti sağlayıcısı, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen ödeme
hizmetleri ile ilgili olarak ödeme emrinin alınmasını takiben ödeme işleminin tutarına, ödeme işleminin azami
tamamlanma süresine ve ödenmesi gereken toplam ücret ile ücretlerin dökümüne ilişkin bilgileri gönderene sağlar.
İKİNCİ BÖLÜM
Çerçeve Sözleşme
Çerçeve sözleşme
MADDE 33 – (1) (Değişik: RG-26/12/2015-29574) Ödeme hizmeti sağlayıcısı ile ödeme hizmeti kullanıcısı
arasındaki süreklilik arz eden periyodik ödeme ilişkileri en az on iki punto harflerle hazırlanacak yazılı sözleşme ile
düzenlenir. Uzaktan iletişim aracı ile kurulan sözleşmelerde yazılı şekil şartı aranmaz.
(2) Çerçeve sözleşmenin bir örneği, sözleşmenin yapılmasını takiben ve ödeme hizmeti kullanıcısının talep
etmesi halinde sözleşme süresince kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile ödeme hizmeti kullanıcısına verilir ya
da ödeme hizmeti kullanıcısının erişimine hazır bulundurulur.
Sözleşme öncesi bilgilendirme
MADDE 34 – (1) Ödeme hizmeti sağlayıcısı, çerçeve sözleşme ilişkisi kurulmadan önce ödeme hizmeti
kullanıcısını, 35 inci maddede belirtilen sözleşme şartlarına ilişkin bilgilendirir.
(2) Taslak sözleşmenin verilmesi veya ödeme hizmeti sağlayıcısının internet sitesinde yayınlanması sözleşme
öncesi bilgilendirme yerine geçer.
Sözleşme şartları
MADDE 35 – (1) Çerçeve sözleşmede;
a) Ödeme hizmeti sağlayıcısının unvanına, merkez adresine ve varsa ödeme hizmetinin verildiği şube veya
temsilcinin adresine, elektronik posta adresi dahil iletişim bilgilerine,
b) Sunulacak ödeme hizmetinin kapsamına ve ödemenin gerçekleştirileceği para birimine,
c) Ödeme işleminin gerçekleştirilebilmesi için ödeme hizmeti kullanıcısı tarafından sunulması gereken bilgilere
veya bu bilgilere ulaşılabilmesi için gerekli kimlik tanımlayıcısına,
ç) Ödeme işleminin gerçekleştirilmesi için onay verilmesine ve bu onayın geri alınmasına ilişkin 43 üncü
maddede öngörülen yöntem hakkında bilgiye,
d) Ödeme emrinin 47 nci maddede öngörülen alınma zamanına ve varsa ödeme hizmeti sağlayıcısı tarafından
belirlenen gün içinde ödeme emrinin en son kabul edileceği zamana,
e) Ödeme işleminin azami tamamlanma süresine,
f) 44 üncü madde uyarınca ilgili ödeme aracı için harcama limiti öngörülmüş olup olmadığına ilişkin açıklamaya,
g) Ödeme hizmeti kullanıcısı tarafından ödeme hizmeti sağlayıcısına ödenmesi gereken ücretlerin dökümüne,
ğ) Ödeme hizmetiyle ilgili olarak uygulanacak döviz kuru veya referans döviz kuru ya da referans döviz kurunu
hesaplama yöntemine ilişkin bilgiye,
h) Kararlaştırılması halinde, uygulanacak referans döviz kurundaki değişikliklerin derhal geçerli olacağına,
ı) Ödeme hizmeti kullanıcısının cihazının taşıması gereken teknik özellikler de dahil olmak üzere taraflar
arasında bu Yönetmelik kapsamında bilgi ve bildirimlerin iletilmesinde kullanılması kararlaştırılan iletişim araçlarına,
i) Bu Yönetmelik kapsamında ödeme hizmeti kullanıcısına yapılacak bilgi ve bildirimlerin iletilme yöntemi ve
sıklığına ilişkin açıklamaya,
j) Ödeme hizmeti kullanıcısının sözleşmedeki bilgi ve koşullara erişim hakkına ilişkin açıklamaya,
k) Bir ödeme aracına bağlı ödeme işlemlerinde ödeme hizmeti kullanıcısının ödeme aracını güvenli olarak
muhafaza etmesi için alması gereken önlemlere ve ödeme aracının kaybolması, çalınması veya haksız kullanımı
durumunda ödeme hizmeti sağlayıcısının bilgilendirilmesinde izlenecek yola ilişkin açıklamalara,
l) Kararlaştırılması halinde ödeme hizmeti sağlayıcısının 44 üncü maddeye uygun olarak ödeme aracını
kullanıma kapatma hakkını kullanma koşullarına,
m) 45 inci madde uyarınca tutar bilgisi dahil gönderenin yetkilendirilmemiş ödeme işlemlerine ilişkin
sorumluluğu hakkında açıklamaya,
n) Ödeme hizmeti kullanıcısının hatalı veya yetkisiz bir ödeme işlemini 45 inci madde uyarınca ödeme hizmeti
sağlayıcısına bildirmesi gereken süre ve bildirimin şekli ile ödeme hizmeti sağlayıcısının 45 inci madde uyarınca yetkisiz
ödeme işlemlerine ilişkin sorumluluğuna,
o) Ödeme hizmeti sağlayıcısının ödeme işlemlerinin 55 inci maddeye uygun olarak gerçekleştirilmesi ile ilgili
yükümlülüğüne ve ödeme işlemlerinin hiç veya gereği gibi gerçekleştirilmemesi durumunda sorumluluğuna ilişkin
bilgiye,
ö) 46 ncı maddeye uygun olarak yapılacak geri ödemenin koşullarına,
p) Kararlaştırılması halinde ödeme hizmeti kullanıcısının 36 ncı madde uyarınca, sözleşme şartlarına ilişkin
herhangi bir değişikliği kabul etmediğini bu değişikliğin belirlenen yürürlük tarihinden önce bildirmemesi halinde
değişikliği kabul etmiş sayılacağına,
r) Sözleşmenin süresine,
s) Sözleşmenin sona erme ve fesih şartlarına,
ş) Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümünde yetkili mercilere,
ilişkin hususlara yer verilir.
Sözleşme değişiklikleri
MADDE 36 – (1) Ödeme hizmeti sağlayıcısı, çerçeve sözleşmedeki her türlü değişikliği, değişikliğin yürürlüğe
girme tarihinden en az otuz gün önce ödeme hizmeti kullanıcısına bildirir.
(2) Birinci fıkra uyarınca yapılacak bildirimde, değişikliğin kapsamı ve yürürlük tarihi, ödeme hizmeti
kullanıcısının bu tarihe kadar çerçeve sözleşmeyi herhangi bir ücret ödemeksizin feshetme hakkının bulunduğu, birinci
fıkrada öngörülen süre içinde itiraz edilmemesi halinde değişikliğin kabul edilmiş sayılacağı hususlarına yer verilir.
(3) Referans döviz kurunun uygulandığı durumlarda, taraflar referans döviz kurunda meydana gelecek
değişikliklerin bildirim yapılmaksızın derhal uygulanacağını kararlaştırabilirler. Taraflarca kararlaştırılmamış olsa dahi,
ödeme hizmeti kullanıcısının lehine olan referans döviz kuru değişiklikleri bildirim yapılmaksızın derhal uygulanır.
(4) Ödeme işleminde kullanılan döviz kurundaki değişiklikler, her ödeme hizmeti kullanıcısı için aynı şekilde
hesaplanır ve uygulanır.
Sözleşmenin feshi
MADDE 37 – (1) Taraflar arasında feshe ilişkin ihbar süresi kararlaştırılmamışsa, ödeme hizmeti kullanıcısı
sözleşmeyi istediği zaman feshedebilir. Kararlaştırılacak ihbar süresi bir ayı geçemez.
(2) Sözleşmede kararlaştırılmış olması şartıyla sözleşmenin feshi halinde ödeme hizmeti kullanıcısından makul
ve maliyetle orantılı bir fesih ücreti istenebilir. Bir yıldan uzun süreli veya belirsiz süreli sözleşmelerde bir yıldan sonra
gerçekleştirilecek fesih için ücret talep edilemez.
(3) Sözleşmede kararlaştırılmış olması halinde, ödeme hizmeti sağlayıcısı belirsiz süreli bir sözleşmeyi en az iki
ay öncesinden bildirmek suretiyle feshedebilir.
(4) Ödeme hizmeti ücretinin peşin olarak ödenmesi halinde, fazla ödenen tutar ödeme hizmeti kullanıcısına iade
edilir.
Çerçeve sözleşme kapsamındaki işlemlerde bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 38 – (1) Gönderenin talebi halinde, gönderenin ödeme hizmeti sağlayıcısı, her bir ödeme işleminin
gerçekleştirilmesinden önce ödeme işleminin azami tamamlanma süresine, ödenmesi gereken toplam ücret ve ücretlerin
dökümüne ilişkin bilgileri gönderene sağlamakla yükümlüdür.
(2) Ödeme işleminin gerçekleştirilmesi sonrasında, gönderenin ödeme hizmeti sağlayıcısı;
a) Ödeme işlemine özgü referans bilgisini ve alıcıya ilişkin bilgiyi,
b) Gönderenin ödeme hesabının borçlandırıldığı para birimi veya ödeme emrinde belirtilen para birimi cinsinden
ödeme işlemi tutarını,
c) Ödeme işlemi için gönderen tarafından ödenecek toplam ücret ve ücretlerin dökümünü,
ç) Varsa ödeme işleminde uygulanan döviz kuru bilgisini ve bu döviz kuru kullanılarak hesaplanan ödeme
işleminin tutarını,
d) Ödeme emrinin alındığı veya gönderenin hesabının borçlandırıldığı tarihe ilişkin bilgiyi,
gönderene gecikmeksizin sağlar.
(3) Ödeme işleminin gerçekleştirilmesi sonrasında, alıcının ödeme hizmeti sağlayıcısı;
a) Ödeme işleminin gerçekleştirilebilmesi için alıcı tarafından sunulması gereken bilgiyi veya bu bilgilere
ulaşılmasını sağlayan kimlik tanımlayıcısını,
b) Ödeme işleminin alıcının ödeme hesabının alacaklandırıldığı para birimi cinsinden tutarını,
c) Ödenmesi gereken toplam ücret ve ücretlerin dökümünü,
ç) Ödeme işlemine uygulanan döviz kuru veya referans döviz kurunu,
d) Ödeme tutarının alıcının kullanımına sunulduğu tarihe ilişkin bilgiyi,
alıcıya gecikmeksizin sağlar.
(4) İkinci ve üçüncü fıkra kapsamındaki bilgilendirmelerin bilgilerin değiştirilmeden saklanmasına ve
kullanılmasına imkan verecek şekilde bir ayı aşmamak üzere belirlenecek düzenli aralıklarla yapılması kararlaştırılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Devamı için bize ulaşın.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş