İş kanunları iş yaşamını düzenlerken hem işçi hem de işveren açısından çeşitli mağduriyetlerin önüne geçme adına çeşitli standartlar getirir. Belirli kurallar belirler. Sadakat borcu olarak bilinen tanım işveren ile işçi arasında rekabet yasağı sözleşmesi kaynağıdır. İşçi çalışma süresi boyunca işverene sadakat borcu vardır. Bu nedenle işyeri aleyhinde davranışlarda bulunmamalıdır. Rekabet yasağına aykırı hareketler yapılmamalıdır. İş akdinin kurulması ile rekabet yasağı başlar. İş akdi bitimi ile de tamamen sona erer. Bazı durumlarda işçi işten ayrılsa da belirli bir dönem daha eski işvereni rekabet yasağı sözleşmesi yapabilir. Sözleşme kapsamında işverenin müşterilerine etki edemez. İş sırlarının açığa çıkmasını talep edemez. İş hukuku ile ilgili tüm detaylar için web sitemizin iletişim bölümü üzerinden hukuk büromuza ulaşabilirsiniz.
İşçi ve İşveren Arasındaki Rekabet Yasağı Sözleşmesi Koşulları
İşçinin işverene sadakat borcu olmasından dolayı iş sözleşmelerinde özel bir hükümle rekabet yasağı koşulları belirlenebilir. Ayrı bir sözleşme olarak ta yapılması mümkündür. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen dürüstlük kuralı sadakat borcunun kaynağıdır. Bu nedenle sözleşmesinin koşulları ve müeyyideleri ile ilgili tüm maddeler bu kapsamda yer alır. Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerlilik şartları şu şekildedir:
• Sözleşmenin yazılı olması gereklidir. Sözlü anlaşmaların hukuki alanda herhangi bir değeri olmaz.
• İşçinin fiil ehliyetine sahip olması önemlidir. İşçinin ayırt edecek gücü olmalıdır. Kısıtlı ya da ergin olmaması gereklidir.
• İşçinin elindeki bilgilerin işveren büyük ölçüde zarar verecek nitelik olması gereklidir. İlgili maddede hizmet ilişkisi içerisindeki işçiye müşteri çevresi ya da üretim sınırları içinde işler hakkında işveren bilgi edinme imkânı sağlıyor ise bu madde geçerlidir. Aynı zamanda elde edilen bu bilgilerin işverenin önemli bir zararına sebep olacak özellikte ise bu maddeden bahsedilebilir. Rekabet yasağı tanımlamasının olması için üç maddenin bir arada olması gerekir. Aksi halde hukuken geçerli bir rekabet yasağından bahsedilemez.
İşveren ile İşçi Arasındaki Rekabet Yasağı Sınırlandırması
İşçinin işverene karşı sadakat borcu arasında bir denge kurulması için 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 445. Maddesi uyarınca çerçevesi belirlenmiştir. İşçi ekonomik geleceğini dürüstlüğe aykırı olacak şekilde tehlikeye düşürecek şekilde zaman yer ve işlerin türü bakımından uygun olmayan sınırlamalar rekabet yasağında bulunmaz. Rekabet yasağı koşulları, özel durumları ve süreci bakımından iki yılı aşmaz. Bazı durumlarda hakim aşırı nitelikteki rekabet yasağını bütün koşulları ve durumları serbest bir şekilde değerlendirmek için sınırlandırabilir.
Genel itibari ile de bu alanda yapılan sözleşmelerin işin türü, yer ve zaman bakımından sınırlandırılmış olması gereklidir. Bu sınırların açık ve anlaşılır biçimde sözleşmede yer alır. Aksi durumda kural olarak konulan bu sınırlar işçi lehine yorumlanabilir. İşveren tarafından hak mahrumiyetleri oluşabilir. Bu alanda İşveren ile işçi arasında rekabet yasağı sözleşmesi hem açık ve anlaşılır bir şekilde olmalı hem de işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı olacak şekilde tehlikeye atacak şekilde olmamalıdır. Yapılacak sözleşme iki yılı aşmayacak şekilde olmalıdır. Detaylı bilgi ve hukuki danışmanlık hizmeti için web sitemizde yer alan telefon numarası ve whatsapp hattı üzerinden iş hukuku alanında uzman avukatlarımıza ulaşabilirsiniz.
Rekabet yasağı sözleşmesindeki ana amaç işçinin sadakat borcuna aykırı davranışları nedeni ile işverenin uğrayacağı zararların önüne geçilmesidir. Aykırı davranışlar olduğunda Borçlar Kanununa göre müeyyideler ve yaptırımlar uygulanır. İşçi bu yasağa aykırı davrandığında işverenin uğradığı tüm zararları gidermek zorunda kalır. Sözleşmede yasağa aykırı davranış bir ceza koşuluna bağlanmış ise sözleşmede aksi bir hüküm bulunmuyor ise işçi öngörülen miktarı öder. Ancak işçi belirlenen miktarı aşan bir zarar olduğu durumlarda zararı gidermesi gereklidir. Hatta ceza şartı ve doğabilecek ek zararların ödenmesi bile söz konusu olacaktır.
İşçi ve işveren arasında yaşanan hukuki sorunların giderilmesinde hukuk büromuzdan destekler alabilirsiniz. Alanında uzman ve profesyonel avukatlarımız hukuki süreçlerde her türlü hizmeti sunmaktadır.
