İÇERİK BAŞLIKLARI
1. DERNEK NEDİR?
2. DERNEK KURULUŞ AŞAMALARI
3. DERNEK KURMAK İÇİN GEREKLİ BELGELER
4. DERNEK KURULDUKTAN SONRA YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER
5. DERNEĞİN ORGANLARI
6. TUTULMASI ZORUNLU DERNEK DEFTERLERİ
7. DERNEĞİN İLK GENEL KURULU
8. DERNEKLERE HUKUKİ DANIŞMANLIK
1. DERNEK NEDİR?
Belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak bu amaca özgüleyen en az 7 kişinin kurduğu organizasyona dernek denir.
Derneğin kurulabilmesi için en az 7 kişinin bir araya gelerek kuruluş bildirimini bulundukları ilin en büyük mülki amirine yapmaları gerekir. Derneğin kurulma anı, kuruluş bildiriminin ve gerekli belgelerin mülki amire iletildiği andır. Bu mülki amir illerde vali ilçelerde kaymakamdır.
Derneklerle ilgili hukuki kurallar;
– 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu madde 56-100
– 5253 sayılı Dernekler Kanunu
– 25772 sayılı Dernekler Yönetmeliği düzenlemelerinde yer alır.
Derneklerle ilgili hukuki kurallar hakkında detaylı bilgi almak için web sitemizin iletişim bölümünden hukuk büromuza kolaylıkla ulaşabilirsiniz.
2. DERNEK KURULUŞ AŞAMALARI
– Dernek kurmak için en az 7 kişi bir araya gelir
– Derneğin amacı ve diğer hususlar belirlenir.
– Biraz sonra bahsedeceğimiz gerekli belgeler toplanır ve tüzük hazırlanır
– Yazılı kuruluş bildirimi hazırlanır
– Kuruluş için en büyük mülki amire gidilir ve bildirim usulünce yapılır.
3. DERNEK KURMAK İÇİN GEREKLİ BELGELER
Dernek kurmak için gereken belgeler yönetmelikte yer alıyor. Bu belgeleri şu şekilde sıralamamız mümkündür:
– Kurucuların tamamı tarafından her sayfası imzalanmış Tüzük Metni
– Dernek Kuruluş Bildirim Formu
– Kira Kontratı ya da muvafakatname
– Kurucu üyelere ait İkametgâh, Nüfus Cüzdan Sureti ve Sabıka Kaydı
– Yazışma ve Tebligat Almaya Yetkili Kişilere Ait Liste (Bildirim Formunun içinde yer almaktadır)
– Kurucular arasında tüzel kişi olması halinde; bu tüzel kişinin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişilerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın sureti
– Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek-vakıf dışında kâr amacı gütmeyen başka kuruluşlar bulunması halinde; İçişleri Bakanlığı tarafından bu kuruluşlara dernek kurma izni verildiğine dair yazılı beyan (tüm kurucuların imzalaması gerekmektedir)
– Kurucular arasında yabancı uyruklu kişiler varsa; bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarına dair belgelerin (ikamet kartları) fotokopileri
– Belgelerin her birinden iki nüsha gerekli olup, tüzük üç nüsha olarak sunulacaktır.
Dernek kuruluş işlemleri ile mülki amirliklerin dernekler birimi ilgilenir. İlçelerde bu teslim alınan belgelerin 1’er örneği il dernekler müdürlüğüne gönderilir. Ardından dernek kuruluşu incelemeye alınır. Tüzel kişilik belgelerin ulaştırıldığı an itibariyle hukuken kurulmuştur ve faaliyetlerine başlayabilir ancak bir yandan da kuruluşun hukuka uygun olup olmadığı değerlendirilir.
Kuruluş bildirim amını takip eden 60 günlük süre içerisinde değerlendirmeler tamamlanır. Yapılan bu değerlendirmede kuruluş bildirimi ve ek olarak verilen belgelerin doğruluğu ile tüzük incelenir. Eğer bu değerlendirme neticesinde birtakım eksiklikler görülürse bunların giderilmesi kuruculardan istenir. Kanuna aykırılıkların kuruculardan tamamlanması istendikten sonra 30 gün içerisinde bunun giderilmesi gerekir. Eksiklik giderilir veya bir eksiklik görülmezse dernekler kütüğüne kayıt sağlanır.
4. DERNEK KURDUKTAN SONRA YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER
Dernek kurma işlemi her ne kadar önem arz etmekte ise de kuruluş sonrası yapılacak olan işlemler de ciddi derecede önem arz etmektedir. Zira derneğin faaliyetleri denetime tabi olduğundan, atılan her adımın kayıt altına alınması gerekir. Bunu yapabilmek için öncelikle dernek defterlerinin alınıp, bunları notere ya da il sivil toplumla ilişkiler müdürlüğüne tasdik ettirilmesi gerekmektedir. Dernek defterleri arasında yer alan Karar defteri, diğer işlemlerin yapılabilmesi adına oldukça büyük bir önem arz etmektedir.
Dernek kuruluşu sonrası yapılması gereken işlemleri sıralayacak olur isek;
– Dernek defterlerinin alınması ve tasdik ettirilmesi,
– DERBİS şifresinin alınması için karar alınması ve şifrenin talep edilmesi, Dernek faaliyet belgesinin alınması,
– Dernek mühür ve kaşesinin basımı Vergi Kimlik numarasının alınması Derneğe ait banka hesaplarının açılışı,
– Dernek merkezi aboneliklerinin tamamlanması Dernek makbuzlarının basımı işlemi,
– Yeni üyelik kayıtlarının yapılması,
– Dernek ilk genel kurulunun gerçekleştirilmesi
Yukarıdaki işlemler yapılması zorunlu olanlardır. Bununla birlikte marka tescil başvurusu, dernek sosyal medya hesaplarının yönetimi, dernek web sitesi, dernek yardımlarının toplanması vb. ihtiyari işlemler de mevcuttur.
Ayrıca dernek tüzel kişilik kazandıktan sonra 6 aylık süre içerisinde ilk genel kurul toplantısı yapılmalı ve zorunlu organlar oluşturulmalıdır. 6 aylık süre içerisinde yapılacak bu iki işlem kanuni zorunluluktur.
5. DERNEĞİN ORGANLARI
Derneklerin 3 temel ve zorunlu organ bulunur. Bunlar; genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur. Ayrıca söz konusu organizasyonun özellikleri göz önünde bulundurularak başkaca organlar oluşturulabilir. Bu ikincil organlara asli organların görev ve yetkileri verilemez. Yani ikincil bir organa denetim veya yönetim yetkileri verilemez.
6. TUTULMASI ZORUNLU DERNEK DEFTERLERİ
Dernek kurduktan sonra yapılması gereken işlemlerde ilk sırada yer almaktadır. Tüm dernek faaliyetlerini kayıt altına almak için dernek defterlerinin kullanılması gerekmektedir. Bunun için zorunlu dernek defterlerini satın alınıp, kuruluş işlemi sonrasında notere ya da dernekler birimine tasdik ettirilmelidir.
– Karar Defteri: Dernek yönetim kurulu üyeleri tarafından alınacak olan tüm kararlar, karar defterine işlenir ve alt kısmı toplantıya katılan üyeler tarafından imzalanır. Tüm kararlar tarih ve numara sırası ile yazılır.
– Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak gelenlerin kimlik, giriş ve çıkış bilgileri bu deftere numara ve tarih sırasıyla birlikte kaydedilir. İsteğe bağlı olarak üyeler tarafından ödenen aidatlar ve ödemeler bu deftere kaydedilebilir.
– Evrak Kayıt Defteri: Derneğe gelen ve giden evraklar sıra numarası ile birlikte bu deftere kaydedilir. Ardından gelen evraklar tarih sırasına göre saklanmak üzere arşivlenir. Gönderilen evrakların ve elektronik ortamdan gelen evrakların kopyası alınarak, arşive koyulur.
– İşletme Hesabı Defteri: Dernekler işletme hesabına göre gelir ve giderlerini kayıt altına alırlar. Ancak kamu yararına çalışan dernekler ve yıllık geliri belirli bir miktarın üstünde olan dernekler bilanço usulü defter tutmak zorundadırlar. Bunun dışında kalan dernekler ise isteğe bağlı olarak bilanço usulü defter tutabilirler.
Bilanço usulüne göre kayıt tutan dernekler, işletme hesabı defteri yerine, yevmiye defteri ve büyük defter tutarlar. Bu defterlerin tutulmasına yönelik hükümler ise, muhasebe sistemi uygulama genel tebliğleri esasına göre yapılır.
Yukarıda yer alan defterlerin Türkçe olarak tutulması zorunludur. Bu defterler isteğe bağlı olarak bilgisayar ortamında da tutulabilir. Ancak bu defterler tutulmadan önce her bir sayfanın onaylanması ve numaralandırılması gerekmektedir.
Tutulan defterlerde yapılacak olan yanlışlar, yapılan yanlış yazımızın okunmasını engellemeyecek şekilde, üzerine çizgi çekilir. Paraf atlama işlemi ise, yanlışı yapan kişi tarafından gerçekleştirilir. Bu yanlış yazılan yazılar kazımak ya da tamamen karalama yapılarak okunamayacak hale getirilemez. Aksi taktirde idari para cezaları uygulanabilecektir.
7. DERNEK İLK GENEL KURULU
Genel kurul bir derneğin en önemli kararlarının alındığı, en yetkili organıdır. Tüzük değişikliği, başkan seçimi, derneğin feshi, yeni organlar oluşturulması, sandık kurulması gibi önemli faaliyetler genel kurulda gerçekleştirilir. Bir derneğin kuruluşunun tamamlanabilmesi için, ilk genel kurulun kuruluş itibari ile 6 ay içerisinde yapılması gerekir. 6 ay içerisinde genel kurul yapılmadığı taktirde, derneğin feshi gerçekleşecektir.
Dernek ilk genel kurulunun toplanabilmesi için, en az 16 üyenin genel kurula katılması ve yönetim organlarında yer almayı kabul etmiş olması gerekir. Bu 16 kişinin; 5’i asil, 5’i yedek yönetim kurulu üyesi, 3’ü asil, 3’ü yedek denetim kurulu üyesi olarak seçilmesi zorunludur. İsteğe bağlı olarak kurul üyesi sayılarını arttırabilirsiniz. Ancak 5 yönetim kurulu üyesi ile 3 yönetim kurulu üyesi sayısı yedekleri ile birlikte asgaridir.
Genel kurulun toplanması; çağrı usulü, toplanma usulü ve sonuç bildirimi olmak üzere 3 aşamada gerçekleştirilir. Dernek ilk Genel kurul çağrısı yapmak için, geçici yönetim kurulu üyeleri toplanır ve karar alır. Alınan karar da, genel kurula katılacak olan üyelerin listesi oluşturulur, gündem belirlenir ve bir yayın organı vasıtası ile üyelere çağrıda bulunulur.
8. DERNEKLERE HUKUKİ DANIŞMANLIK
Fatih Durak & Partners Hukuk Bürosu olarak;
– Dernek kuruluş süreçlerinin takibi ve neticelendirilmesi,
– Dernek tüzüğünün hazırlanması,
– Dernek tüzüğünün incelenmesi ve revizesi
– Derneğin organ ve müdürlüklerinin ve şubelerinin her türlü kararının hukuka uygunluğunun incelenmesi ve işbu kararlara karşı gerekli davaların açılması ve dava sürecinin takip edilerek neticelendirilmesi,
– Dernek faaliyeti temelinde gerekli izinlerin alınması ile ilgili müracaat süreçleri
– Dernek için gayrimenkul alım-satım işlemlerinin ilgili mevzuata uygun olarak hazırlanması ve bu yönde hukuki danışmanlık hizmeti sunulması.
– Devlet adına intikal ettirilmiş olan Dernek gayrimenkullerinin geri alınması ve Dernek adına tescili için gerekli davaların açılması ve dava sürecinin takip edilerek neticelendirilmesi,
– Derneğin tesisi, işleyişi ve feshine ilişkin idari ve hukuki davaların açılması ve dava sürecinin takip edilerek neticelendirilmesi,
– Dernekler hukukuna ilişkin her türlü sözleşmenin hazırlanması,
– Derneklere aylık hukuki danışmanlık süreçlerinin yürütülmesi
Ve Dernekler Hukukundan doğan diğer tüm uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık hizmetleri vermekteyiz.
FATİH DURAK & PARTNERS HUKUK BÜROSU MÜVEKKİLLERİNE GENİŞ VE KAPSAMLI HUKUKİ ÇÖZÜMLER SUNAN LİDER BİR HUKUK BÜROSU OLUP; UZMAN EKİBİMİZ, YÜKSEK KALİTEDE HUKUKİ HİZMETLER SAĞLAMAK İÇİN BİLGİ BİRİKİMİ, DENEYİM VE TUTKUYLA DONATILMIŞTIR.
DERNEK KURULUŞ İŞLEMLERİ İLE İLGİLİ DAHA AYRINTILI BİLGİ ALMAK VE DERNEK AÇMAK İÇİN WEB SİTEMİZİN İLETİŞİM BÖLÜMÜNDEN İRTİBATA GEÇEBİLİRSİNİZ.
